Nieuw in Oud 2 - Van industrieel gebouw tot woning of kinderdagverblijf

Eind vorig jaar liet de Stichting Haags Industrieel Erfgoed (SHIE) ‘Nieuw in Oud 2’ verschijnen. Koos Havelaar richt in deze uitgave de schijnwerper op twaalf industriële bedrijven in de Binckhorst die een herbestemming kregen. De uitgave is een vervolg op ‘Nieuw in Oud’, dat in 2013 verscheen ter gelegenheid van het 20-jarig bestaan van SHIE. Verschillende auteurs belichtten toen twintig industriële herbestemmingsprojecten in de Haagse regio.

Historie
Het inleidende hoofdstuk in ‘Nieuw in Oud 2’ beschrijft de historie van de Binckhorst en de ontwikkeling die het gebied doormaakte tot pakweg 1970. In het tweede hoofdstuk zien we dat na 1970 het aandeel van de industrie binnen het bedrijventerrein terugloopt en dan volgt, na jaren van steeds aangepaste bestemmingsplannen, de periode waarin de gemeente het gebied als een geheel beziet: van de Gebiedsvisie Binckhorst van 2003 tot het Masterplan Nieuw Binckhorst uit 2007 van Koolhaas (OMA). In 2011 tenslotte verschijnt de nota Gebiedsaanpak Binckhorst.

Gebiedsaanpak Binckhorst
In de nota Gebiedsaanpak Binckhorst krijgt de aanleg van de Rotterdamsebaan prioriteit en komt er ruimte voor investeringen vanuit de private sector. Ondanks het feit dat de nota ‘duurzaamheid’ hoog in het vaandel heeft staan, verdwijnen veel gebouwen. Aan de andere kant: geslaagde herbestemmingprojecten De Caballerofabriek (2003) en Bink36 (2008/2015) blijken aanjagers voor nieuwe herbestemmingsprojecten en voor de economische ontwikkeling van het gebied als geheel. In Oud in Nieuw 2 staan twaalf geslaagde projecten centraal.

Van café tot kinderdagverblijf
Het KPN-hoofdkantoor, de Antony Fokkerschool, lithografisch bedrijf Gravura, Beers Vrachtwagens, verffabriek Paulussen: het boek beschrijft van elk voormalig bedrijf de geschiedenis en de kenmerken, de transformatie die het heeft ondergaan en de nieuwe functie. Die nieuwe functies zijn vaak verrassend: café, restaurant, kantoor, bierbrouwerij, kinderdagverblijf, showroom, skateboardwinkel, evenementenlocatie, bedrijfsverzamelgebouw, appartementen, onderwijslocatie en woningen.

Uitdagingen
Dit werkelijk prachtig vormgegeven boek geeft niet enkel een fascinerend beeld van geslaagde herbestemmingsprojecten in de Binckhorst, maar geeft ook mooi aan voor welke uitdagingen de architecten telkens staan om een industrieel complex geschikt te maken voor een nieuw functie. Een uitdaging van geheel andere orde is om mogelijk toekomstige sloop in het gebied te voorkomen en er een herbestemming voor te vinden. Tijdens de presentatie van het boek wees Gert-Joost Peek, voorzitter van I’m Binck, in dit verband op het verdwijnen van de Asfaltcentrale en op de karakteristieke Escherhal die daarmee vrijkomt. Een boek zoals dit maakt de markt bewust van de mogelijkheden.

Piet Vernimmen

Nieuw in Oud 2 Binckhorst Den Haag - Herbestemming industrieel erfgoed, Koos Havelaar. Uitgeverij Eindeloos ontwerpen en uitgeven, 2020, 160 blz. € 35,00. ISBN 978-90-78824-07-7