Groeten uit Den Haag - Honderd jaar veranderingen in de stad
In nauwe samenwerking met het Haags Gemeentearchief stelde documentair fotograaf Robert Mulder het fotoboek ‘Groeten uit Den Haag’ samen. Hij zocht honderd oude foto's van de stad en maakte honderd recente foto's op exact dezelfde plek. In één oogopslag zie je de veranderingen in beeld. Eerder belichtte Mulder op deze manier de steden Groningen, Amsterdam en Rotterdam. In één oogopslag zie je de veranderingen in beeld. Eerder belichtte Mulder op deze manier de steden Groningen, Amsterdam en Rotterdam.
De bijgevoegde plattegrond ‘1920-1921 Nieuw Plan ‘s-Gravenhage Scheveningen en omliggende Gemeenten’ van J.H. Schmüll, laat de globale grenzen van de toenmalige stadsbebouwing zien: links het afvoerkanaal bij de Houtrustweg doorlopend naar de Parallelweg, onderaan Holland Spoor en aan de rechterzijde de Juliana van Stolberglaan en de Jan van Nassaulaan. Binnen dat gebied selecteerde Mulder zijn foto’s.
Robert van Lit, conservator bij het Haags Historisch Museum, stipt in zijn inleiding een aantal ontwikkelingen aan uit de periode 1900-1940: de spreiding van arm en rijk over de stad, de aanleg van nieuwe wijken en de rigoureuze verkeersdoorbraken door de komst van de auto. Na 1945 worden de veranderingen in het stadsbeeld onder meer bepaald door de naoorlogse woningnood, de aanpak van de Schilderswijk en de veranderingen in Scheveningen badplaats. De laatste twintig jaar staat het stadsbestuur bouwhoogte toe hoger dan 70 meter, met een snel veranderende skyline tot gevolg. Van Lit eindigt zijn inleiding met “Hoe de vernieuwingen uitpakten in het straatbeeld van Den Haag is mooi af te lezen aan de foto’s in dit boek.”
Al bladerend kun je enkele vernieuwingen gerust bestempelen als vernielingen, zoals het Gevers Deynootplein, enkele villa’s aan de Scheveningseweg of de Haagse Dierentuin. Het stadhuis aan het Spui is, als je kijkt wat er stond in 1905, zonder discussie een verbetering. Maar wat opvalt is dat zoveel hetzelfde is gebleven. De Hagenaar van 1920 kan nog steeds moeiteloos zijn weg in de stad vinden maar zal zich verbazen over de zichtbare welvaart en frisheid ervan. Het boek maakt nieuwsgierig naar veel andere plaatsen in de stad. Hoe zag het hier vroeger uit? Maar de belangrijkste vraag die ik mezelf stel: hoe zal de stad er in 2120 uit zien?
Door de oude en nieuwe foto's in groot formaat (bijna 30 bij 30 cm) naast elkaar te zetten, wat het kijkplezier aanmerkelijk vergroot, blijf je gefascineerd kijken naar de veranderingen. Op elke linkerpagina de zwart-wit foto uit de beginjaren van de 20e eeuw, rechts de foto uit 2020 in kleur. De inleidende teksten zijn zowel in het Nederlands als in het Engels. Een ideaal cadeau voor de komende feestdagen.
Piet Vernimmen, tekst
Illustraties uit het besproken boek
Groeten uit Den Haag – Honderd jaar veranderingen in de stad, Robert Mulder. Uitgeverij kleine Uil, 2020, 216 blz., €29,95. ISBN 978-94-93170-17-9
