Eckhart en het Koninklijk Huisarchief

Van auteur Yann Martineau verschijnt twee jaar geleden ‘Waarheid, eenvoud en kracht. Hendrik Jacob Dammerman JR 1873-1922’. Via het werk van architect Dammerman leert de auteur het werk van de Rotterdamse meubelfabriek Eckhart kennen. Voorjaar 2024 verschijnt de uitgave ‘C.H. Eckhart’s uitgevoerde werken voor het Koninklijk Huisarchief’.

Het gebouw
De totstandkoming van het Koninklijk Archief heeft eind 19e eeuw nogal wat voeten in aarde. Na het overlijden van Koning Willem III realiseert Koningin-regentes Emma zich dat de waardering voor de monarchie tanende is, zowel nationaal als internationaal. Op tal van manieren plaveit zij de weg voor de latere Koningin Wilhelmina. In dat kader pleit zij ook voor een gebouw speciaal voor het Konink-lijk Archief en dito bibliotheek. Met name de totstandkoming van de rechterkant van het gebouw, de bibliotheek, kost haar moeite. Die wordt pas in 1897 opgeleverd, een jaar na de linkerkant.

Meubilering
Bij de meubilering van het gebouw zijn ruim 100 leveranciers betrokken. Zes van hen, waaronder Eckhart en meubelfabriek H.P. Mutters & Zoon, factureren voor meer dan €5.000,00. Wat opvalt is dat Mutters vooral topstukken voor de vorstin mag leveren. Bij Eckhart bestelt het koninklijk huis de meubels van topkwaliteit voor dagelijks gebruik, zoals in 1899 het meubilair voor de Werkkamer Directeur en de Werkkamer Bezoekers, in 1900 het meubilair voor de Leeszaal Bibliotheek en in 1904 een extra schrijftafel. In totaal bijna 30 meubelstukken en Martineau beschrijft ze stuk voor stuk tot in detail: elk object krijgt twee pagina’s. Vrijwel al het meubilair is uitgevoerd in Oud Hollandse stijl. Tot de jaren ’30 van de twintigste eeuw gebruiken officiële instellingen en grote bedrijven deze stijl vaak om hun relatie met het rijke verleden van Nederland aan te geven.

Koninklijk
Voor Eckhart is de opdracht in financieel opzicht (hij mag € 5.138,13 factureren) niet zo belangrijk. Voor de inrichting van het nieuwe Rotterdamse Stadhuis ontvangt hij bijv. € 80.000,00 Voor Eckhart is vooral de opdrachtgever van belang. Het bedrijf voert sinds 1877 als naam ‘Rotterdamse stoom-fabriek Hendrik de Keyser van de firma C.H. Eckhart’. En, zo schrijft Martineau: ”Voor het Koninklijk Huis was de verwijzing naar de Gouden Eeuw een manier om de positie van de familie Oranje Nassau aan het eind van de19e eeuw te versterken en de autoriteit van de jonge koningin te legitimeren.”

Eckhart speelt ook een grote rol bij de meubilering van Paleis Noordeinde, Paleis Soestdijk en Paleis Het Loo. Daarover verschijnen binnenkort afzonderlijke publicaties.

C.H. Eckhart’s uitgevoerde werken voor het Koninklijk Huisarchief- Yann Martineau; uitg. ORYZHOM, 72 blz., €17,95. ISBN 9789083210629

Piet Vernimmen