200 jaar Scheveningen Bad

Op ongeveer tien minuten wandelen van het vissersdorp Scheveningen opent Jacob Pronk in 1818 een eenvoudig houten badhuis. Hier kan het publiek zijn voordeel doen met de geneeskrachtige werking van het zeewater. Voorname gasten uit heel Europa komen ervoor naar Scheveningen. De genoegens van het opbloeiende uitgaansleven zijn goed smaken.

Reeds in 1828 wordt op de plek van het latere Kurhaus een veel groter badhuis gebouwd. Tussen 1860 en 1990 verrijzen alle grote hotels, het wandelhoofd Wilhelmina, het circus, Seinpost etc. De glorietijd van het mondaine Scheveningen – de ‘belle époque’ – duurt van 1880 tot 1914. In het interbellum gaat Scheveningen zich gaandeweg op een veel groter publiek richten. Na de Tweede Wereldoorlog kan de zwaar gehavende badplaats z’n draai niet meer goed vinden, zeker als in 1953 de treinverbinding verdwijnt. De nieuwe pier (1961) kan niet verhinderen dat enkele decennia van verval aanbreken, mede veroorzaakt door de komst van Zwolsman en de wankelmoedige houding van de gemeente. Van de vele flatgebouwen en vermaakscentra die sinds 1980 het nieuwe Scheveningen vormen, wordt niet iedereen enthousiast. Gelukkig zijn in de jaren 90 het Circus-musicaltheater en het Museum Beelden aan Zee de badplaats in de schoot gevallen.

Auteur Danny Verbaan is een onderhoudend verteller, Welkom aan de kust staat vol herinneringen en anekdotes. Het boek vertelt over badvrouwen en -mannen, ezeltjes- en struisvogeldrijvers,

strandtenthouders, portiers, serveersters, schippers, ijscomannen en strandstoelsjouwers. Over luchtvaartpionier Anthony Fokker die het strand als start- en landingsbaan gebruikte, Louis Davids, de Berliner Philharmoniker en de wereldster Richard Tauber. Een absolute sensatie was ook danseres en zangeres Josephine Baker.

Ondanks de forse omvang ven het boek moesten vele van de honderden afbeeldingen (te) klein worden afgedrukt. Door het ontbreken van registers is het boek lastig als naslagwerk te gebruiken.

Welkom aan de kust – 200 jaar Scheveningen-Bad achter de schermen, Danny Verbaan, uitg. Scriptum i.s.m. Muzee Scheveningen 2018, 320 blz., ISBN 978 94 6319 1456, € 25,-

René Vlaanderen