Inspraak Wijkvernieuwing Dreven-Gaarden-Zichten (Den Haag Zuid-West) bij de Commissie Ruimte door Vereniging Vrienden van Den Haag, 6 januari 2021
Geachte Voorzitter, geachte Leden van de Commissie,
De Vereniging Vrienden van Den Haag heeft veel lof voor de 5 Vs’ van dit ambitiedocument: Versterking, Verdichting, Verduurzaming, Variatie en Veiligstelling van meer huisvesting voor de lage en middeninkomens. Ook het versnellen van de beslissingen om tot actie over te gaan juichen wij toe.
Maar wij zijn ook bezorgd. Allereerst over het ontbreken van een stedenbouwkundig plan. Wij vrezen dat de kleinere openbare ruimte die na de verdichting tot c. 5,500 woningen overblijft vooral naar meer asfalt, baksteen en beton zal gaan, voor wegen, fietspaden en gebouwen voor voorzieningen. Er blijft dan veel minder openbare ruimte, groen en water over voor klimaataanpassing, natuur en welzijn dan de mooie woorden en plaatjes van het ambitiedocument ons voorspiegelen. Door eenzelfde proces van bouwen zonder omgevingsplan en groengarantie is bijvoorbeeld in de Binckhorst het beloofde Vlietpark al grotendeels verdwenen.
Ook betreuren wij de eenzijdige keus voor sloop en nieuwbouw. De drie doelgroepen die worden aangeduid als “blijvers, stijgers en nieuwkomers” worden nu allemaal hetzelfde benaderd. Meer creativiteit zou de uitbreiding van de huisvesting kunnen versnellen èn deze betaalbaarder kunnen maken. Zo laat de visie nu een tweede geldstroom onbenut. Dat is de EU subsidie voor verduurzaming van bestaande portiekwoningen. Ook maakt zij geen gebruik van een al estaand renovatiestappenplan met bewoners- inspraak. Daarmee kan dit type woningen verbeterd èn verduurzaamd worden, vaak met minder kosten dan bij sloop en nieuwbouw en met grote instemming van de bewoners, die er kunnen blijven wonen. Ook kunnen er dan begane-grond woningen voor ouderen en gehandicapten worden toegevoegd. En kunnen er meer elementen van het beschermde naoorlogs stadsgezicht bewaard blijven.
Kostenbesparing en woningbouwversnelling door de bestaande flats van twee extra bouwlagen te voorzien blijven eveneens buiten beschouwing. Daar zouden prima galerijen met studio’s voor starters gebouwd kunnen worden, met een lift op de kop. Dan komt er direct ruimte op de startersmarkt, inclusief voor goed geschoolde jongeren uit de EU waarvan velen hier tijdelijk komen werken.
Versterking is verder mogelijk door de groeiende groep blijvers die extra zorg behoeven door hun leeftijd of gezondheid als aparte categorie aan te merken. Zij zouden gebaat zijn met meer
groepswoonvormen en door deze met prioriteit te bouwen. En door toevoeging van semi- permanente systeembouwwoningen, waar nodig met woonbegeleiding, komt er snel meer woonruimte voor groepen die dringend huisvesting behoeven en neemt de sociale druk af.
Tenslotte blijkt uit onderzoek en ervaring (b.v. recent in Rotterdam) hoe belangrijk inspraak is. Alleen nieuwbouw of ook renoveren? Welke type woonvormen? Welke soorten, groottes en indelingen van de woningen? Welke openbare voorzieningen? Variaties in landschappelijke vormgeving? Wij zien nu dat het participatieplan pas aan het eind komt, wanneer de drie uitvoerende partijen zich al aan de aangenomen visie gecommitteerd hebben; dat maakt ons bezorgd. Daarmee riskeren de betrokkenen dat zij veel draagvlak onder de wijkverandering uittrekken.
Samenvattend steunen wij de visie voor deze drie deelgebieden op hoofdpunten, maar vragen wij om fijnmaziger doelgroepen, meer creativiteit en keuzemogelijkheden, en vooral een tijdiger inspraak.
Bovendien pleiten wij voor een stedenbouwkundig plan voor het gehele gebied vanwege de brede invloed van deze herstructurering. Dit voorkomt dat vooral het aantal woningen straks bepaalt wat er onder de streep overblijft voor de publieke ruimte, water en groen. En zorgt ervoor dat de klimaatbestendigheid en de leefbaarheid beter beschermd worden.
Dank u voor deze inspraakmogelijkheid. Wij hopen hiermee een nuttige bijdrage te hebben kunnen geven aan de ontwikkeling van onze mooie stad.