Inspraak bij Welstandscommissie over hoogbouw naast vuurtoren

Op woensdag 15 april heeft de welstandscommissie zich gebogen over het ontwerp van de nieuwbouw aan de Vuurtorenweg. Als Vrienden van Den Haag hebben wij samen met het WOS onze visie op de daar niet passende, te grote en hoge nieuwbouw gegeven.

Inspraak namens de Stichting Wijkoverleg Scheveningen en de Vereniging Vrienden van Den Haag.

Geachte leden van de welstandscommissie

Het gaat ons niet om het gebouw op zich maar om het gebouw in deze omgeving . U ziet het: een slanke vuurtoren die hoog boven alles uitsteekt, daarbij lage dienstwoningen en verder woonhuizen, twee lagen met een kap erop, een uitloper van Scheveningen Dorp. De ‘omgeving’ waarmee het ontwerp rekening moet houden is dus niet de toekomstige bebouwing bij de eerste haven want dat is ver weg. Het gaat om de huidige nabije omgeving. Volgens ons is het uiterlijk van het voorgestelde bouwwerk niet in samenhang met deze omgeving ontworpen. Daarmee voldoet het niet aan redelijke eisen van welstand.

Bovendien gaat het niet om een doorsnee-omgeving, maar om een stukje Scheveningen met een bijzondere waarde. Daarover wordt in de Nota van Uitgangspunten die de basis vormt van dit project, in het hoofdstukje “cultuurhistorisch” geschreven: “Van bijzondere waarde is het complex van Vuurtoren en dienstwoningen (Rijksmonumenten sinds 1978) dat ook vanaf het strand een belangrijke beeldwaarde bezit. Het is een van de ankerpunten van historisch Scheveningen. Het vrije zicht hierop is dan ook een cultuurhistorische waarde die gerespecteerd zou moeten worden”. …”De bouwhoogte direct aansluitend op het Vuurtorencomplex zou ervoor moeten zorgen dat de dienstwoningen en Vuurtoren niet worden weggedrukt en er een samenhangende beeldkwaliteit ontstaat.”

De welstandsnota vereist dat een bouwwerk bij een monument de architectonische, stedenbouwkundige en cultuurhistorische waarden van het monument respecteert en leidt tot behoud of versterking van deze waarden. Naar onze mening respecteert de nieuwbouw het monument niet en drukt de bouwhoogte het Vuurtorencomplex weg.

Door de ontwikkelaar wordt naar voren gebracht dat de nieuwbouw een aantal meters naar het Zuiden schuift waardoor de afstand tot het Vuurtorencomplex groter wordt. Dat is inderdaad winst voor het monumentale ensemble, maar groter dan deze winst in het horizontale vlak is het verlies in het verticale vlak. Het gebouw gaat dan wel iets opzij, maar naast de vuurtoren schiet het omhoog van nu 10,5 meter (vanaf het maaiveld) naar 19,5 meter, d.w.z. meer dan half zo hoog als de vuurtoren (37,5 meter). Naar onze mening passeer je daarmee een kritische grens. Nu is het de vuurtoren die het beeld bepaalt, maar hoe ziet het er straks uit met zo’n grote nieuwbouw die in de hoogte concurreert met de (qua oppervlakte) kleine vuurtoren? Het is goed dat de bovenste twee bouwlagen iets inspringen, maar dat maakt de grote hoge nieuwbouw niet minder dominant.

Het wijkoverleg en de Vrienden zijn van mening dat dit gebouw niet ontworpen is in samenhang met de omgeving. Daarbij gaat het ons vooral om de hoogte ervan in relatie tot de vuurtoren. Die mening wordt gedeeld door de 3500 mensen die een petitie ondertekend hebben tegen deze hoogbouw. Ook in de gemeenteraad is een meerderheid van mening dat het ontwerp met zes lagen appartementen te hoog is.

Wij vinden dat niet alleen het geld (hoge opbrengst van de grond) mag bepalen wat hier gebouwd wordt. Wij vertrouwen erop dat u als onafhankelijk adviesorgaan van deskundigen op het gebied van architectuur, stedenbouw, landschap/openbare ruimte en monumenten dit kleine stuk nog resterend cultuur-historisch zichtveld van het oude Scheveningen naar waarde weet te schatten en zult beschermen. 

Jacob Bijl