Impressie van een uniek bezoek aan Hoogheemraadschap Delfland in Delft op 9 mei 2025

Met een gezelschap van 50 leden brachten we op 9 mei een bezoek aan het Hoogheemraadschap Delfland, waar we hartelijk ontvangen werden door Laura den Houdijker en Manita Koops. Op het programma stonden twee lezingen en een rondleiding door het oude Gemeenlandshuis uit 1505.

Manita Koops, Hoogheemraad Klimaat, lichtte toe waar het Waterschap voor staat en wat deze organisatie allemaal doet. Het Hoogheemraadschap van Delfland is een van de 21 waterschappen die Nederland telt. Het gebied waarover zij gaat wordt begrensd door de Noordzee, de Nieuwe Waterweg en de lijn Berkel en Rodenrijs, Zoetermeer en Wassenaar. Van oudsher werd de grens met het Hoogheemraadschap Rijnland gevormd door de Landscheidingsweg (die zijn naam hieraan ontleent.)

Het waterschap bestaat al sinds Floris V, die in 1289 een organisatie oprichtte die dijken moest onderhouden, water moest afvoeren, recht mocht spreken en wetten mocht vaststellen.

Nog steeds staat het waterschap voor het regelen van de waterstand met o.a. gemalen en sluizen, voor afvalwaterzuivering, watervoorziening (n.b. wij gebruiken per persoon 120 liter per dag), natuurbeheer (denk o.a. aan vismigratie). Om overstromingen te voorkomen, onderhouden ze de dijken, duinen en kades. Meer dan de helft van het gebied ligt onder zeeniveau!
Wateropslag is een vraagstuk dat de nodige creativiteit vergt. In een gebied dat voor 60% verhard is, is dat een uitdaging. Er zijn 39 calamiteitenbergingen. ‘Stoeptegel wippen’ wordt van harte aanbevolen. Bij droogte komt het water voor Zuid-Holland uit het IJsselmeer.

Jeroen den Ouden vertelde over het peilbeheer. Het Hoogheemraadschap bepaalt het waterpeil in sloten en plassen, en daarmee ook hoe hoog het grondwaterpeil staat. Geen sinecure! Delft heeft als bijzonderheid zgn. klepstuwen voor als het water te laag is. Grasland mag niet uitdrogen, maar iedereen wil droge kelders blijven houden. Maar ook maatregelen t.b.v. stijging van het zeeniveau hebben consequenties op het grondwaterpeil. Gezien de vragen was dit duidelijk een onderwerp dat leefde bij de toeschouwers.

Vooruitkijken in dit werk is ontzettend belangrijk, zeker nu gevolgen van de klimaatveranderingen reeds merkbaar zijn. Naast technisch-inhoudelijke kennis is het ook nodig om verstand te hebben van biodiversiteit, cybersecurity en data-managent. En dat alles met de ambitie om duurzaam te werken. Samenwerking met ander overheden, bedrijven, agrariërs, natuurorganisaties en bewoners is dan ook cruciaal. Het algemeen bestuur van een waterschap bestaat uit vertegenwoordigers van deze categorieën belanghebbenden. Het dagelijks bestuur wordt gevormd door dijkgraaf en hoogheemraden (D&H) en is verantwoordelijk voor de voorbereiding en de uitvoering van het beleid.

De eerste algemene verkiezing van het Waterbestuur in 1995 hield niet alleen democratisering in maar, minstens zo ingrijpend, het meebetalen door iedere stemgerechtigde burger. Dit was en is nodig wil Delfland zijn verantwoordelijkheid waar kunnen maken jegens zijn anderhalf miljoen inwoners, die voor een groot deel beneden de zeespiegel wonen.

Ten slotte leidde Simone van Holst ons rond door de prachtige kamers vol geschiedenis van het oude Gemeenlandshuis uit 1505. Het laat-gotische huis aan de Oude Delft 167 werd gebouwd in 1505. De eerste eigenaar was Jan de Heuyter, die schout van Delft was en baljuw van Delfland. Hij was ook pachter van accijns op hop. Destijds dronken mensen bier als water, simpelweg omdat het water te vervuild was. Het huis werd daarom ook wel "Huis met de bellen" genoemd naar de interieurversiering met hopbellen. Vanwege de collaboratie van de familie De Huyter met de Spanjaarden, werden ze in 1572 uit hun huis gezet en werd het huis in beslag genomen. Vervolgens bood het huis tijdelijk onderdak aan het Hof van Holland voordat het werd omgevormd tot s Heeren Herberghe, een logement voor belangrijke gasten van de stad en de Staten van Holland. Later was het gebouw de woning van Philips, graaf van Hohenlohe die getrouwd was met Maria van Nassau, een dochter van Willem van Oranje. Sinds 1645 is het Hoogheemraadschap van Delfland er gevestigd. (met dank aan Wikipedia). 

We hebben onze gastvrouwen en heer heel hartelijk bedankt voor dit zeer geslaagde bezoek. Over en weer zijn cadeautjes uitgewisseld. Zeer tevreden hebben enkelen van ons nog even een terrasje gepakt.

Werkgroep Activiteiten