Impressie rondwandeling door de Waterbuurt van Ypenburg (architectuur en historie) 3 oktober 2025

Twee kenners van de geschiedenis en architectuur van Ypenburg, resp. Henk Kronenberg en Pieter Spoelstra, hebben ons de Waterbuurt laten zien. Meerdere architectenbureaus hebben zich met die wijk bemoeid, waaronder Claus en Kaan, MVRDV (ex-werknemers Rem Koolhaas) en het bureau van Herman Herzberger. Dat heeft bijzondere architectuur opgeleverd. De Haagse architectuurhistoricus Marcel Teunissen, tevens Vriend van Den Haag, vindt de Waterbuurt dan ook bijzonder. Er waren zoveel bureaus die aan de wijk wilden meebouwen dat er na een eerste grove selectie geloot is wie er mee mocht doen.

Hoogtepunt zijn de 'monopoliehuisjes' die doen denken aan de huisjes die je op het monopoliebord plaatst. Wat heerlijk zou het zijn om in een
blauw huis te wonen, zoals enkele bevoorrechte burgers in deze buurt!
Afscheidingen van de erven moest verplicht met heggen worden uitgevoerd, waardoor deze buurt een erg prettige, groene indruk maakt. Elders, bij de 'Engelse arbeidershuisjes', stikt het van de standaard tuinschermen uit de diverse tuincentra waardoor verrommeling ontstaat. Ook daar mochten de schermen eigenlijk niet, maar er is door de gemeente niet gehandhaafd. Zonde. We komen langs een buurtje met huizen van zwarte leisteen. Ieder huis heeft hier zijn eigen naar binnen gerichte privacy, je kunt er in je 'nakie' lopen zonder dat ooit iemand je ziet. De buitenruimten, c.q. tuinen de zich binnenin het blok bevinden, zijn ook afgeschermd. Het ziet er mooi uit, maar wat ontbreekt is het groen eromheen. Verderop zijn immense, breed uitwaaierende 'stenen schuren' gebouwd  met open poorten en interne hoven die muren hebben van groen cementvezelplaat (zie foto). Dat geeft een prettige sfeer. Op sommige plekken staan fietsnietjes met een ingebouwde pomp waarmee je je fietsband kunt oppompen. Er is hier heel veel water, vaak hangen daar balkons boven. Aan de oever van het grootste water, het Böttgerwater, staat het Grenadiersmonument waarop twee soldaten prijken met het geweer in de aanslag. Het staat er om de soldaten te eren die sneuvelden bij de slag om de Residentie in 1940, een gevecht dat o.a. werd uitgevochten bij vliegveld Ypenburg. De slag werd mede door deze soldaten gewonnen, maar dat succes kon niet verhinderen dat Nederland na het bombardement van Rotterdam moest capituleren. Het monument stond eerder in het centrum van Den Haag. Vanaf het Böttgerwater zie je, kijkend in de richting van het centrum, de zeven verlichte woontorens van Ypenburg die geënt zijn op de toren van San Gimignano in Toscane. Bovenop staan grote vierkante 'lantaarns' die 's avonds gekleurd licht uitstralen. Een prachtig gezicht als je 's avonds vanaf Nootdorp naar Ypenburg fietst. En daartussenin staan laag op de grond de palen - nu uitgevoerd in cement - van een boerderij die er 5000 jaar geleden stond. Ernaast zijn de gereconstrueerde koppen geplaatst van drie personen van wie ter plekke de skeletresten zijn gevonden. Ze lijken erg op hoe we er nu uitzien. Ze woonden hier aan de kust!