Impressie rondleiding begraafplaats Oud Eik en Duinen op 4 en 16 april 2025

Vandaag 4 april een zeer interessante excursie meegemaakt. Opvallend was dat er die dag geen enkele begrafenis was. Er wordt tegenwoordig meer gecremeerd. Onze begeleider Erasmus Laurentius werkt al 28 jaar bij de begraafplaats en doet behalve rondleidingen ook het maken van nieuwe graven, plaatsen van grafstenen en begeleiden van uitvaarten voor Monuta op Oud Eik en Duinen. Hij zit ook in een landelijk team voor bijzondere uitvaarten, zoals recent die van Rob de Nijs en eerder van de vliegramp met de MH 17 (de niet-Nederlanders die hierbij omgekomen zijn, werden naar Oud Eik en Duinen gebracht om vandaar naar hun land getransporteerd te worden). 
In 1904 heeft het stoffelijk overschot van Paul Kruger hier één week gestaan om afscheid van hem te kunnen nemen, voordat hij werd vervoerd, terug naar Zuid-Afrika. 

De begraafplaats zelf bestaat sinds 1330 en is gelegen tussen de Mient, de Oude Haagweg en de Laan van Eik en Duinen. Hij is acht voetbalvelden groot. Het kerkje dateert al van 1247 en is gesticht door Willem II, die het ter nagedachtenis aan zijn vader Floris IV liet bouwen. In het kerkje zou zich een stuk van het kruis van Christus bevinden en daarom is het een bedevaartsoord geworden, waar op Hemelvaartsdag pelgrims komen. Van de kerk staat alleen nog een stuk van de muur overeind, terwijl de omtrek van de kerk door een heg wordt aangegeven. De aula is gebouwd door een leerling van Berlage (en dat is te zien) en is beschermd stadsgezicht.

Degenen die in de verre verleden zelfmoord hadden gepleegd, konden niet in heilige grond worden begraven, waardoor hun graven zich buiten de kerk(muur) bevinden. 
De oudste graven die er nog zijn, dateren uit 1694 tot 1705. Vier kruisen staan op die plekken.

Vanaf 1330 zijn volgens schattingen 1.000.000 mensen hier begraven. De begraafplaats telde 23.000 graven, waarvan er nu nog 12.000 in gebruik zijn. Grafrechten kun je afkopen voor 10, 20 of 30 jaar of voor eeuwig of onbepaalde tijd. Bij het ruimen van de graven moet men voorzichtig zijn voor verontreiniging van het graf en de grond eromheen, i.v.m. ziektes en behandelingen van de gestorvenen. Denk aan chemokuren, corona of epidemieën uit het soms verre verleden.

Voor de urnen is een urnenmuur aanwezig, alsmede een urnentuin en een uitstrooiveld voor de as.
Voor ongeboren foetussen tot 24 weken is een apart veld gecreëerd. Er zijn enkele kinderbegraafplekken en een kindermonument ter herdenking aan alle gestorven kinderen over de hele wereld. Ook is er een z.g. 'Bronovolaantje'. Hier liggen overleden diaconessen van Bronovo begraven. Opvallend is hier dat op de grafstenen alleen het jaar van overlijden staat, geen geboortedatum(jaar). Wel is bekend dat zij vaak ouder werden dan 90 jaar.

Op het kerkhof is ook een aantal delen ingericht voor Islamitische graven. Iedere moskee heeft zijn eigen deel. Opvallend was het aantal nieuwe (verse) graven. Dat zijn graven van moslims die tijdens de recente Ramadan waren overleden. Volgens de Islamitische regels staan tijdens de Ramadan de hemelse poorten open en zijn die van de hel gesloten. De overledenen moeten nog wel rekenschap afleggen.

Verder is er een aantal grote verzamelgraven, waarin vele kisten kunnen staan. Eén van deze graven is tijdens de Tweede Wereldoorlog gebruikt voor onderduikers.

Via de gemeente Den Haag en de Sociale Dienst werden hier in het verleden ook overledenen zonder nabestaanden of financiele middelen begraven. 

De begraafplaats heeft in de vele jaren van zijn bestaan te maken gehad met diefstal van bronzen onderdelen van graven, daken en hekken. 

Op Oud Eik en Duinen liggen veel bekende Nederlanders en enkele buitenlanders. Ook veel oude adel is hier begraven. Wij bezochten onder leiding van Erasmus de graven van een aantal bekende (of minder bekende) personen, met ieder een eigen verhaal. Onder andere Prins Aschwin (broer van Prins Bernhard), Gerbrandy, fam. Voorhoeve, Paul van Vliet, Piet Moeskoops (5x wereldkampioen wielrennen), De Slegte, Schoevers, fam. Rutte, Toon Dupuis, fam. Sijthof, Pisuisse en diens tweede vrouw Fie Carelsen, Menno ter Braak, Kick Stokhuyzen, Gatsonides (autocoureur en uitvinder, onder meer van de flitspaal), Willem Mesdag en zijn vrouw Sientje, fam. (Willem) Drees en tot slot oer Hagenaar Louis Couperus. 

De wandeling over de begraafplaats nam bijna 2,5 uur in beslag en eigenlijk waren we nog niet klaar...

Werkgroep Activiteiten