Impressie bezoek aan de Raad voor de rechtspraak 10 april en 3 mei 2024
De twee bezoeken aan de Raad voor de rechtspraak, gehuisvest aan de Kneuterdijk 1, waren zeer succesvol. Directeur Olav Welling, met diepgaande interesse in en kennis over de historie en architectuur van het gebouw, leidde ons rond en bracht ons ook naar plekken waar een gewoon mens anders niet komt.
Ontvangen met een drankje in de statige hal, waar je je je een eeuw terug waant, kregen we een korte presentatie, geïllustreerd met beelden van vroeger en de architectonische kenmerken, al dan niet verdwenen bij diverse verbouwingen en renovaties. En speciaal voor ons was er een mooie banier opgehangen met een verhaaltje/gedicht van Anton Korteweg: 'Met Hermance voor de Hofvijver’. Het maakt deel uit van een set van 12, aangeschaft uit het kunstbudget van de renovatie.
Het gebouw uit 1924, precies 100 jaar oud, werd gebouwd voor de Nederlandse Handelsmaatschappij (NHM), 200 jaar geleden opgericht in 1824. Op die plek stond heel vroeger de burcht van de Graven van Egmond (plattegrond 1570) en heel veel later stond er café Royal tot ca. 1918. Het gebouw is een typerend voorbeeld van neorenaissance van het architectenbureau van Nieukerken. Dit bureau heeft meer typerende gebouwen neergezet die er nog zijn, bijvoorbeeld het Shell-gebouw aan de Carel van Bylandtlaan, de huishoudschool aan de Laan van Meerdervoort, rijtje huizen aan de Kerkhoflaan, Prinsevinkenpark, alle in Den Haag, en het Tropeninstituut in Amsterdam. Er is vaak veel discussie geweest over de stijl waarin Van Nieukerken bouwde. Met vond het te ‘historiserend’. Ook dit gebouw werd afgekeurd door de schoonheidscommissie, maar de gemeenteraad gaf groen licht en het kwam er. In de jaren negentig is het een rijksmonument geworden.
De Rijksgebouwendienst gaf in 2001 opdracht aan Van Roosmalen om er een eigentijds kantoor van te maken, zonder al te veel in te grijpen in de monumentale onderdelen. Wij hebben gezien en toegelicht gekregen hoe is omgegaan met de aanpak van het casco van een betonnen constructie van vloer tot dak en wat is gedaan met de kluisdeuren van enorme afmetingen. Indrukwekkend is de vluchtroute via een gat in een muur van dikgewapend beton van een meter dik met ingestorte stalen spoorstaven. Maar ook de verzonken vergaderzaal, afgedekt met een beloopbare glasplaat: hoe transparant wil je het hebben. En onder toeziend oog van de jeugd in de vorm van vier zeventiende-eeuwse kinderhoofdjes wordt er hier vergaderd door de rechterlijke macht. De ogen van de portretjes volgen je overal.
Mooi om te zien is het vloerkleed, gelegd vanwege de akoestiek, met dezelfde kleuren en patroon als de oorspronkelijke tegels, aansluitend doorlopend op de tegels in de gang ernaast. Je ziet de overgang niet.
Waar je ook geen overgang ziet, is de marmeren bekleding van de pilaren op de begane grond, waar de loketten waren ten tijde van de bank. Bij het weghalen ontbraken er stukken marmer van de pilaren; die zijn vervolgens vakkundig met gemarmerd hout bekleed en je ziet er niets meer van.
Dan de 1400 kluisjes (vroeger veel meer), waar de klanten de coupons van hun beleggingen bewaarden: indrukwekkende wanden uit een ver verleden. Ook hier weer vernuftige oplossingen voor de langwerpige kamertjes, zo genaamde couponhokjes, waar de klant ongezien en ongestoord zijn coupons ging knippen en nu – nog helemaal intact - in gebruik als mannenwc’s. Echt grappig om te zien. En uiteraard de enorme kluisdeuren, die de herinnering aan de bank extra levendig houden.
Er was zoveel te zien, ook in de aankleding: of het nu lampen waren, de aanpak van de schouwstukken, die stuk voor stuk kunstwerken zijn geworden, vloerbedekking met tapijten van 30 (!) bij 5 meter bedrukt met overlopende kleuren in geel/groen/blauw, kunstwerken aan de wanden, in het trapportaal een enorm groot en kleurig ‘kostuum’ in twee delen van Klaas Kloosterboer, schilderijen her en der, te veel om op te noemen.
Aan het eind kreeg ieder een ruim geïllustreerde brochure/boekwerkje mee over de geschiedenis van Kneuterdijk 1 en aantekeningen bij de renovatie van dit indrukwekkende gebouw.
Het waren zeer geslaagde bezoeken! Uiteraard Olav zeer bedankt voor deze fantastische rondleidingen.
Omdat het 100 jaar bestaat worden er extra open dagen georganiseerd. Zo is op 8 juni ook dit gebouw open voor bezichtiging.
